ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τους κ.κ. Υπουργούς
– Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
– Εξωτερικών
-Τουρισμού
Θέμα: «Ανεπαρκές και ανορθολογικό το προτεινόμενο μοντέλο αναδιοργάνωσης των Γραφείων Εξωτερικού του Ε.Ο.Τ. και δημιουργίας των θέσεων Τουριστικών Ακολούθων-Εντεταλμένων στις Αρχές Εξωτερικού του Υπουργείου Εξωτερικών».
Στην, προσφάτως ανακοινωθείσα, εισήγηση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διοικητικής Μεταρρύθμισης για το Λειτουργικό και Οργανωτικό Μοντέλο της διοικητικής αναδιοργάνωσης του τουριστικού τομέα, περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων, η πρόταση αναδιοργάνωσης των Γραφείων Εξωτερικού του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (Ε.Ο.Τ.).
Στην προτεινόμενη αναδιοργάνωση, προβλέπεται η μείωση των Γραφείων Εξωτερικού του Ε.Ο.Τ. σε δεκαέξι (16) από δεκαεννέα (19) που λειτουργούν σήμερα, καθώς και η ανακατανομή των γεωγραφικών ενοτήτων-τομέων ευθύνης και άσκησης των αρμοδιοτήτων τους.
Από την πρόταση, προκύπτει ότι ο σχεδιασμός, αντί να λαμβάνει υπ’ όψιν τα κρίσιμα, από τουριστική άποψη, χαρακτηριστικά των αγορών – στόχων για τον εισερχόμενο (incoming) τουρισμό, κινείται αποκλειστικά με γνώμονα τη μνημονιακή υποχρέωση για μείωση του λειτουργικού κόστους και των δαπανών του δημοσίου τομέα.
Κριτήρια αναδιοργάνωσης και επανατοποθέτησης των Γραφείων Εξωτερικού, όπως ενδεικτικά: η αξιολόγηση της απόδοσης των υφιστάμενων Γραφείων, η εκτίμηση της δυναμικής ανερχόμενων αγορών-στόχων, η στρατηγική ανάκτησης του ελληνικού μεριδίου σε παραδοσιακά ισχυρές – αλλά με πτωτική τάση – τουριστικές αγορές, οι ιδιαίτερες απαιτήσεις συγκεκριμένων αγορών-στόχων, η βέλτιστη σχέση μεταξύ λειτουργικού κόστους των Γραφείων και του παραγόμενου αποτελέσματος, η διασφάλιση αποτελεσματικής πρόσβασης σε ομάδες αγορών-στόχων εντός ευρύτερων γεωγραφικών ενοτήτων, φαίνεται ότι δεν έχουν ληφθεί καθόλου υπ’ όψιν, κατά τον σχεδιασμό.
Χαρακτηριστικά δείγματα της ανεπάρκειας αυτής, αποτελούν:
ü Η διατήρηση του Γραφείου της Ιαπωνίας (με υπέρμετρα δυσανάλογα, ως προς την αποτελεσματικότητά του, λειτουργικά κόστη), σε συνδυασμό με την κατάργηση του Γραφείου της Κίνας, το οποίο θα μπορούσε να καλύψει αποτελεσματικότερα την περιοχή της Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ασίας. Την ίδια στιγμή, μόνο ο εξερχόμενος (outbound) τουρισμός της Κίνας, αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια (2010-2012), με μέσους ρυθμούς 15%-17% και η κινεζική κυβέρνηση στοχεύει στην περαιτέρω αύξησή του κατά την περίοδο 2014-2020, θεσπίζοντας ειδικά ταξιδιωτικά κίνητρα για τους πολίτες.
ü Η παντελής απουσία Γραφείου στις, οικονομικά και τουριστικά, ανερχόμενες πλέον αγορές της Ν. Αμερικής. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ITB World Travel Report το 2012, ο εξερχόμενος (outbound) τουρισμός από τη Ν. Αμερική, παρουσίασε αύξηση κατά 12% σε σχέση με το 2011, με κύριους προορισμούς την Ευρώπη και τις Η.Π.Α..
ü Η διατήρηση του Γραφείου του Καναδά, σε συνδυασμό με την απουσία Γραφείων στη δυτική ακτή των Η.Π.Α και στη Νότιο Αφρική.
ü Η διατήρηση των Γραφείων της Κύπρου και της Αυστραλίας, αγορές οι οποίες παρουσιάζουν σταθερή και δεδομένη δυναμική, η πρώτη λόγω των ισχυρών εθνικών δεσμών με την Ελλάδα, η δεύτερη λόγω του μεγάλου αριθμού των ομογενών που διαβιούν σε αυτή.
ü Η διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του Γραφείου της Αυστρίας με τομέα ευθύνης την Ανατολική Ευρώπη, ενώ στη θέση του, θα μπορούσαν να έχουν επιλεγεί άλλες χώρες που παρουσιάζουν μεγαλύτερη γεωγραφική εγγύτητα με τις αγορές αυτές (π.χ. Πολωνία) – πολλώ δε μάλλον, που η προτεινόμενη διατήρηση του Γραφείου της Ιταλίας (Μιλάνο), σε συνδυασμό με την ίδρυση δεύτερου Γραφείου στη Γερμανία (Μόναχο), καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες και απαιτήσεις της Αυστριακής αγοράς.
Με την εφαρμογή της συγκεκριμένης πρότασης αναδιοργάνωσης, ολόκληρες γεωγραφικές ενότητες (Νότια Αμερική, Κεντρική και Ανατολική Ασία, Νότιος Αφρική, Δυτικές Η.Π.Α.), παραμένουν χωρίς επιτόπια υποστήριξη, διατηρούνται ιδιαίτερα κοστοβόρες και με αμφίβολα αποτελέσματα δομές (π.χ. Ιαπωνία, Κύπρος, Καναδάς, Αυστραλία), αγνοούνται εναλλακτικές επιλογές με δυνατότητες αποτελεσματικότερης κάλυψης ευρύτερων γεωγραφικών ενοτήτων (π.χ. Πολωνία και Ανατολική Ευρώπη), ενώ διατηρούνται ή ιδρύονται δομές με υψηλή γεωγραφική συγκέντρωση και εγγύτητα των τομέων ευθύνης (π.χ. Βιέννη, Μιλάνο, Μόναχο).
Ταυτόχρονα, στο προσφάτως διαβουλευθέν νομοσχέδιο του Υπουργείου Τουρισμού, προβλέπεται η δυνατότητα αξιοποίησης των Αρχών Εξωτερικού του Υπουργείου Εξωτερικών (ΥΠΕΞ), μέσω της δημιουργίας θέσεων Τουριστικών Ακολούθων (ή «Εντεταλμένων», όπως βαπτίζονται πρόσφατα), σε χώρες στις οποίες δεν λειτουργεί Γραφείο Εξωτερικού του Ε.Ο.Τ.. Οι συγκεκριμένες θέσεις προβλέπεται ότι μπορούν να στελεχωθούν είτε με απόσπαση υπαλλήλων του Υπουργείου Τουρισμού ή του Ε.Ο.Τ. είτε με επιτόπιο προσωπικό, προερχόμενο κατά κανόνα, εκ της αλλοδαπής.
Όσον αφορά στα προσόντα επιλογής, αρκεί κάποιος να διαθέτει, είτε τίτλο σπουδών είτε επαγγελματική εμπειρία ανάλογη με το αντικείμενο της σύμβασης και ταυτόχρονα, είτε άρτια γνώση της τοπικής γλώσσας είτε άρτια γνώση της αγγλικής γλώσσας, τη στιγμή που η άρτια γνώση της ελληνικής γλώσσας δεν απαιτείται πουθενά.
Στις υφιστάμενες δε συνθήκες, το επιτόπιο προσωπικό, τόσο των Γραφείων Εξωτερικού του Ε.Ο.Τ. όσο και το αντίστοιχο που υπηρετεί στις Αρχές Εξωτερικού του ΥΠΕΞ, αποτελεί κατά κύριο λόγο, βοηθητικό προσωπικό που υποστηρίζει τις διοικητικές ενέργειες και λειτουργίες.
Ωστόσο, οι θέσεις των Τουριστικών Ακολούθων-Εντεταλμένων, αποτελούν νευραλγικότατες θέσεις με ιδιαίτερα σημαντικά καθήκοντα. Η ανάλυση και αξιολόγηση των δεδομένων της τουριστικής αγοράς, η προώθηση συνεργασιών, η δημιουργία και διατήρηση δικτύων, η σύνθεση, προώθηση και διάθεση του τουριστικού προϊόντος και όλα αυτά, σε συνάρτηση με την επίτευξη των στόχων της εθνικής στρατηγικής για την τουριστική ανάπτυξη, απαιτούν την επιλογή στελεχών με αυξημένα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα και εξειδικευμένη, βαθειά γνώση και εμπειρία στο τουριστικό αντικείμενο.
Κατά συνέπεια, η πρόβλεψη μίας αξιοκρατικής και αδιάβλητης διαδικασίας επιλογής που θα διασφαλίζει τον αντικειμενικό χαρακτήρα της αξιολόγησης, ενώ ταυτόχρονα θα μεριμνά, ώστε οι επιλεγέντες να επιμορφώνονται σε ειδικότερα θέματα διεθνών, εμπορικών και οικονομικών διπλωματικών σχέσεων, προκειμένου να συνεργάζονται αρμονικά και εποικοδομητικά με τους εμπορικούς ακολούθους του Υπουργείου Εξωτερικών, είναι κάτι περισσότερο από απαραίτητη.
Με βάση τα ανωτέρω, ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
- 1. Ποιοί είναι οι στόχοι της επιχειρούμενης αναδιοργάνωσης των Γραφείων Εξωτερικού του Ε.Ο.Τ. και με βάση ποιά συγκεκριμένα κριτήρια επιλέχθηκαν οι χώρες, στις οποίες αυτά ιδρύονται, διατηρούνται ή καταργούνται;
- 2. Προηγήθηκε της αναδιοργάνωσης αυτής, η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας του συνόλου των Γραφείων και εάν ναι, ποιά ήταν, συγκεκριμένα, τα αποτελέσματά της;
- 3. Με ποια συγκεκριμένα μέτρα, θα υποστηριχθεί η διείσδυση σε αγορές-στόχους, που παρουσιάζουν έντονα αυξανόμενη δυναμική και στις οποίες δεν υπάρχει πρόβλεψη για Γραφείο Εξωτερικού;
- 4. Ποιούς ακριβώς εθνικούς, διπλωματικούς και οικονομικούς στόχους, εξυπηρετεί η πρόβλεψη στελέχωσης των θέσεων Τουριστικών Ακολούθων-Εντεταλμένων με επιτόπιο προσωπικό, προερχόμενο, κατά κανόνα εκ της αλλοδαπής και με ενδεχομένως, χαμηλά τυπικά και ουσιαστικά προσόντα;
- 5. Με ποιά ακριβώς διαδικασία διασφαλίζεται ο αξιοκρατικός, αντικειμενικός και αδιάβλητος χαρακτήρας της επιλογής των στελεχών αυτών και ποιά μέριμνα θα ληφθεί για την επιμόρφωσή τους, ώστε να είναι σε θέση να ασκήσουν με επάρκεια, υπευθυνότητα και αποτελεσματικότητα τα καθήκοντά τους;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Κριτσωτάκης Μιχάλης
Σαμοΐλης Στέφανος
Δημήτρης Γάκης
Θεοπεφτάτου Αφροδίτη
Ιγγλέζη Αικατερίνη
Καλογερή Αγνή
Κοντονής Σταύρος
Συρμαλένιος Νικόλαος
Δούρου Ειρήνη
Σακοράφα Σοφία