Νίκος Συρμαλένιος

Την απουσία της απαιτούμενης βούλησης να προχωρήσει σε μέτρα αντιστάθμισης από τις μεταβολές στις τιμές της αγοράς καθώς και σε μέτρα ελέγχου και ρύθμισης της αγοράς, αναδεικνύουν, με ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων, σαράντα τέσσερις (44) βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, που κατατέθηκε με πρωτοβουλία του τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτη Φάμελλου. Την ερώτηση συνυπογράφει και ο βουλευτής Κυκλάδων Νίκος Συρμαλένιος.

Υπογραμμίζουν πως, κατά κανόνα, η Ελλάδα αναδεικνύεται «πρωταθλήτρια» ακρίβειας, σε ευρωπαϊκό επίπεδο στη χονδρεμπορική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας το 2021, αλλά ειδικότερα τους τελευταίους μήνες της ενεργειακής κρίσης. Μέχρι σήμερα δε, δεν έχουν ανακοινωθεί αποτελέσματα ελέγχων για το κατά πόσο οι τιμές αυτές είναι εύλογες, σε σχέση με το πραγματικό κόστος των παραγωγών και βάσει των συμβολαίων προμήθειας φυσικού αερίου που είχαν συνάψει.

Οι βουλευτές τονίζουν επιπλέον ότι η κυβέρνηση προχώρησε στην εφαρμογή του Μοντέλου-Στόχου (Target Model), του νέου δηλαδή τρόπου λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τον Νοέμβριο του 2020, χωρίς επαρκή προετοιμασία, χωρίς τεχνικά και θεσμικά εργαλεία και χωρίς επιτακτικό και ενδελεχή καθημερινό έλεγχο της αγοράς. Γεγονός που οδήγησε στην εκτόξευση του κόστους της Αγοράς Εξισορρόπησης και  σε αδικαιολόγητα κέρδη δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ στους καθετοποιημένους παραγωγούς που συμμετέχουν στην εν λόγω αγορά.

Ένα χρόνο μετά την εφαρμογή του Μοντέλου-Στόχου και εν μέσω του πρωτοφανούς κύματος ακρίβειας που απειλεί πλέον τη βιωσιμότητα των ελληνικών νοικοκυριών και επιχειρήσεων, η κυβέρνηση συνεχίζει να αδρανεί. Κατατίθενται παράλληλα, καταγγελίες για χειραγώγηση και ολιγοπώλιο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και συγκεκριμένα στοιχεία για 39% «ουρανοκατέβατα κέρδη» παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, για το δίμηνο Αυγούστου-Σεπτεμβρίου 2021.

Αναδεικνύεται ότι το μεγάλο πρόβλημα της εγχώριας αγοράς είναι ότι μετακυλίει πλήρως τις αυξήσεις στις τιμές χονδρικής στη λιανική, καθώς δεν διαθέτει τους κατάλληλους μηχανισμούς αντιστάθμισης κινδύνου (εργαλεία hedging), όπως είναι για παράδειγμα τα διμερή και τα προθεσμιακά συμβόλαια. Σε άλλες χώρες, όπου αυτοί οι μηχανισμοί λειτουργούν, οι επιπτώσεις της κρίσης στη λιανική, τόσο στη βιομηχανία όσο και στα νοικοκυριά και τις άλλες επιχειρήσεις είναι πολύ πιο διαχειρίσιμες, καθώς οι τιμές χονδρικής που διαμορφώνονται καθημερινά στις αγορές επηρεάζουν άμεσα ένα μέρος μόνον του τιμολογίου λιανικής.

Οι βουλευτές τονίζουν πως η κυβέρνηση οφείλει να ενεργοποιήσει όλες τις δυνατότητες του Μοντέλου-Στόχου ώστε να ενισχυθεί η διαφάνεια και η ορθή λειτουργία του προς όφελος των καταναλωτών, επειδή η ελληνική κοινωνία και οικονομία δεν μπορούν να πλήττονται από την ενεργειακή κρίση αλλά και από την αδράνεια της κυβέρνησης ΝΔ.

Ζητούν να μάθουν επίσης εάν το ΥΠΕΝ και το ΥΠΑΝ έχουν διερευνήσει τις καταγγελίες για ολιγοπωλιακή συμπεριφορά και χειραγώγηση τιμών και το ρόλο της ΔΕΗ σε αυτές τις απαράδεκτες πρακτικές.

Αιτούνται τέλος τη κατάθεση των αποτελεσμάτων και των πορισμάτων διερεύνησης και ελέγχων τυχόν πρακτικών χειραγώγησης τιμών στην αγορά εξισορρόπησης ή/και λειτουργιών ολιγοπωλιακής συμπεριφοράς στη χονδρική αγορά ηλεκτρισμού.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης και αίτησης κατάθεσης εγγράφων:

 

 

Αθήνα, 12 Νοεμβρίου 2021

 

Ερώτηση και Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων

Προς τους κ.κ. Υπουργούς  

1. Περιβάλλοντος και Ενέργειας

2. Ανάπτυξης και Επενδύσεων

 

Θέμα: «Απουσία βούλησης εκ μέρους της κυβέρνησης για λήψη μέτρων αντιστάθμισης κινδύνου στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας»

Ενώ οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, νοικοκυριά και επαγγελματίες έρχονται αντιμέτωποι με ένα άνευ προηγουμένου κύμα ακρίβειας, η κυβέρνηση δεν επιδεικνύει την απαιτούμενη βούληση να προχωρήσει σε μέτρα αντιστάθμισης από τις μεταβολές στις τιμές της αγοράς ούτε σε μέτρα ελέγχου και ρύθμισης της αγοράς.

Η μέση τιμή στη χονδεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (Τιμή Εκκαθάρισης της Αγοράς-ΤΕΑ) διαμορφώθηκε τον Οκτώβριο στη χώρα μας στα 198,34 ευρώ/MWh, έναντι 134,73 ευρώ/MWh τον Σεπτέμβριο και 121,72 ευρώ/MWh τον Αύγουστο. Σημειώνεται ότι τον Νοέμβριο του 2020 η μέση τιμή στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας ήταν στα 52,66. Κατά κανόνα δε, η χώρα μας αναδεικνύεται «πρωταθλήτρια» ακρίβειας, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στη χονδρεμπορική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας το 2021, αλλά ειδικότερα τους τελευταίους μήνες της ενεργειακής κρίσης. Μέχρι σήμερα δε, δεν έχουν ανακοινωθεί αποτελέσματα ελέγχων για το κατά πόσο οι τιμές αυτές είναι εύλογες, σε σχέση με το πραγματικό κόστος των παραγωγών και βάσει των συμβολαίων προμήθειας φυσικού αερίου που είχαν συνάψει.

Όπως έχουμε τονίσει, η κυβέρνηση προχώρησε στην εφαρμογή του Μοντέλου-Στόχου (Target Model), του νέου δηλαδή τρόπου λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τον Νοέμβριο του 2020, χωρίς επαρκή προετοιμασία, χωρίς τεχνικά και θεσμικά εργαλεία και χωρίς επιτακτικό και ενδελεχή καθημερινό έλεγχο της αγοράς, όπως επιβάλλεται ιδίως κατά την πρώτη εφαρμογή ενός νέου μοντέλου.

Ένα από τα αποτελέσματα της ανεπάρκειας της κυβέρνησης ΝΔ ήταν η εκτόξευση του κόστους της Αγοράς Εξισορρόπησης την πέμπτη (5^η) εβδομάδα εφαρμογής του Μοντέλου-Στόχου, όταν από τα 19,74 ευρώ/MWh την προηγούμενη εβδομάδα «σκαρφάλωσε» στα 41,79 ευρώ/MWh, ενώ χωρίς καμία ρυθμιστικού ή άλλου χαρακτήρα παρέμβαση την επόμενη ακριβώς εβδομάδα (6^η εβδομάδα) έπεσε στα 8,48 ευρώ/MWh. Αυτή η εκτίναξη προσέφερε αδικαιολόγητα κέρδη δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ στους καθετοποιημένους παραγωγούς που συμμετέχουν στην εν λόγω αγορά.

Σήμερα, ένα χρόνο μετά την εφαρμογή του Μοντέλου-Στόχου και εν μέσω του πρωτοφανούς κύματος ακρίβειας που απειλεί πλέον τη βιωσιμότητα των ελληνικών νοικοκυριών και επιχειρήσεων, η κυβέρνηση συνεχίζει να αδρανεί και να μην προχωράει σε μέτρα που μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού και να μειώσουν την επιβάρυνση της κοινωνίας και της οικονομίας.

Στις δημόσια κατατεθειμένες καταγγελίες του φορέα των ενεργοβόρων βιομηχανιών (ΕΒΙΚΕΝ) για χειραγώγηση και ολιγοπώλιο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, προστίθενται πλέον στοιχεία για 39% «ουρανοκατέβατα κέρδη» παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, για το δίμηνο Αυγούστου-Σεπτεμβρίου 2021, όπως παρουσίασε εγνωσμένου κύρους Καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Π. Κάπρος, σε πρόσφατο ενεργειακό συνέδριο.

Ο ίδιος προσθέτει ότι το μεγάλο πρόβλημα της εγχώριας αγοράς είναι ότι μετακυλίει πλήρως τις αυξήσεις στις τιμές χονδρικής στη λιανική, καθώς δεν διαθέτει τους κατάλληλους μηχανισμούς αντιστάθμισης κινδύνου (εργαλεία hedging), όπως είναι για παράδειγμα τα διμερή και τα προθεσμιακά συμβόλαια. Σε άλλες χώρες, όπου αυτοί οι μηχανισμοί λειτουργούν, οι επιπτώσεις της κρίσης στη λιανική, τόσο στη βιομηχανία όσο και στα νοικοκυριά και τις άλλες επιχειρήσεις είναι πολύ πιο διαχειρίσιμες, καθώς οι τιμές χονδρικής που διαμορφώνονται καθημερινά στις αγορές επηρεάζουν άμεσα ένα μέρος μόνον του τιμολογίου λιανικής.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία στα χρηματιστήρια της Ευρώπης, στις πλέον εδραιωμένες αγορές, ένα μικρό μόνο ποσοστό (15%-20%) της ηλεκτρικής ενέργειας είναι εκτεθειμένο στις τιμές των spot αγορών, ενώ το υπόλοιπο 75%-80% αφορά προσυμφωνημένες πωλήσεις σε σταθερές τιμές εκτός των αγορών χρηματιστηρίου επόμενης ημέρας ή άλλου μικρότερου χρόνου, κοντύτερα στο χρόνο φυσικής παράδοσης (spot), και κατά κανόνα σε χαμηλότερες, πιο κοστοστρεφείς τιμές, και όχι στις πολύ υψηλότερες στην παρούσα συγκυρία χρηματιστηριακές spot τιμές.

Στην Ελλάδα όμως, ακόμη και ένα έτος μετά τη λειτουργία του Μοντέλου-Στόχου, η προθεσμιακή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας ουσιαστικά δε λειτουργεί αφού δεν διατίθενται προς συναλλαγή Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης.

Επειδή η κυβέρνηση ΝΔ επιλέγει να αδρανεί και να μην επιδεικνύει βούληση να ρυθμίσει και να ελέγξει την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

Επειδή υπάρχουν ακόμη και σήμερα καταγγελίες για χειραγώγηση τιμών και διαμόρφωση ολιγοπωλιακών συνθηκών στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

Επειδή η κυβέρνηση οφείλει να ενεργοποιήσει όλες τις δυνατότητες του Μοντέλου-Στόχου ώστε να ενισχυθεί η διαφάνεια και η ορθή λειτουργία του προς όφελος των καταναλωτών

Επειδή η ελληνική κοινωνία και οικονομία πλήττονται από την ενεργειακή κρίση αλλά και από την αδράνεια της κυβέρνησης ΝΔ

Ερωτάται ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας:

1.     Εφόσον έχουν πλήρως διαψευσθεί οι υποσχέσεις του προηγούμενου Υπουργού ΠΕΝ της ΝΔ ότι «Ο ανταγωνισμός είναι η μεγάλη μεταρρύθμιση στην αγορά ενέργειας», σε ποιες ενέργειες θα προχωρήσει το ΥΠΕΝ και η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) ή/και η Επιτροπή Ανταγωνισμού ώστε να διασφαλίσουν την ανταγωνιστικότητα στη λειτουργία της χονδρικής αγοράς ηλεκτρισμού και του Μοντέλου-Στόχου προς όφελος του καταναλωτή;

2.     Πώς αιτιολογεί/ερμηνεύει η ΡΑΕ την εκτίναξη του κόστους στην Αγορά Εξισορρόπησης την 5^η εβδομάδα λειτουργίας του Μοντέλου-Στόχου και την ακαριαία αποκλιμάκωση την αμέσως επόμενη εβδομάδα; Πως κατανεμήθηκαν τα έσοδα μεταξύ των καθετοποιημένων για την περίοδο των 5 πρώτων εβδομάδων λειτουργίας της Αγοράς Εξισορρόπησης;

3.     Πού οφείλονται τα «ουρανοκατέβατα» κέρδη του διμήνου Αυγούστου-Σεπτεμβρίου 2021, αλλά και των επόμενων μηνών, και ποια μέτρα έχει λάβει το ΥΠΕΝ ώστε να εξαλείψει τη δυνατότητα αντίστοιχων άδικων απροσδόκητων κερδών κάποιων παραγωγών εις βάρος των καταναλωτών; Πώς κατανέμονται παραγόμενη ενέργεια και έσοδα ανά παραγωγό για την περίοδο Αυγούστου-Οκτωβρίου 2021;

4.     Πώς προτίθεται η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ να ενεργοποιήσει την Προθεσμιακή αγορά και άλλους μηχανισμούς αντιστάθμισης κινδύνου όπως είναι τα διμερή συμβόλαια, ώστε να προστατεύσει τους καταναλωτές από διακυμάνσεις τιμών ηλεκτρισμού και με ποιο χρονοδιάγραμμα;

5.     Έχει ερευνήσει το ΥΠΕΝ και το ΥΠΑΝ τις καταγγελίες για ολιγοπωλιακή συμπεριφορά και χειραγώγηση τιμών καθώς και το ρόλο της ΔΕΗ σε αυτές τις απαράδεκτες πρακτικές και που έχει καταλήξει;

Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων

Παρακαλούμε να κατατεθούν προς ενημέρωση της Βουλής και των πολιτών τα ακόλουθα έγγραφα:

Τα αποτελέσματα και τα πορίσματα διερεύνησης και ελέγχων τυχόν πρακτικών χειραγώγησης τιμών στην αγορά εξισορρόπησης ή/και λειτουργιών ολιγοπωλιακής συμπεριφοράς στη χονδρική αγορά ηλεκτρισμού.

Οι ερωτώντες και αιτούντες Βουλευτές

Φάμελλος Σωκράτης

Χαρίτσης Αλέξανδρος (Αλέξης)

Αβραμάκης Ελευθέριος

Αλεξιάδης Τρύφωνας

Αμανατίδης Γιάννης

Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)

Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος

Βαγενά Άννα

Βαρδάκης Σωκράτης

Βέττα Καλλιόπη

Γιαννούλης Χρήστος

Γκαρά Αναστασία (Νατάσα)

Γκιόλας Γιάννης

Δρίτσας Θεόδωρος

Ζεϊμπέκ Χουσεΐν

Ζουράρις Κωνσταντίνος

Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος

Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)

Κάτσης Μάριος

Καφαντάρη Χαρούλα (Χαρά)

Κόκκαλης Βασίλειος

Κουρουμπλής Παναγιώτης

Λάππας Σπυρίδων

Μάλαμα Κυριακή

Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)

Μάρκου Κωνσταντίνος

Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος

Μιχαηλίδης Ανδρέας

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Μπουρνούς Γιάννης

Μωραΐτης Αθανάσιος (Θάνος)

Νοτοπούλου Κατερίνα

Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα

Παπαδόπουλος Αθανάσιος (Σάκης)

Παπαηλιού Γιώργος

Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)

Πούλου Παναγιού (Γιώτα)

Συρμαλένιος Νίκος

Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος

Φίλης Νίκος

Χαρίτου Δημήτριος (Τάκης)

Χατζηγιαννάκης Μιλτιάδης

Χρηστίδου Ραλλία

Ψυχογιός Γεώργιος

 

Ομιλία του βουλευτή στην Επιτροπή Περιφερειών της Βουλής

 

Το θέμα της κατάρτισης και της επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν είναι ποσοτικό και δεν πρέπει να συμβαδίζει αποκλειστικά με τις ανάγκες των μεγάλων επενδύσεων, τόνισε ο βουλευτής Κυκλάδων Νίκος Συρμαλένιος, μιλώντας στη συνεδρίαση της Επιτροπής Περιφερειών της Βουλής, κατά τη συζήτηση με θέμα: «Συνέχιση της συζήτησης για την Περιφερειακή Ανάπτυξη μέσα από την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εργαζομένων της ελληνικής οικονομίας.» και πρόσθεσε ότι στα χρηματοδοτικά εργαλεία έχει καταγραφεί ότι από το ΕΣΠΑ 2021-2027 θα δοθούν 4,5 περίπου δισ. στο Πρόγραμμα «Ανθρώπινο δυναμικό και κοινωνική συνοχή». Πόσα από αυτά τα κονδύλια θα είναι, όμως, για την κατάρτιση;

Ο βουλευτής τόνισε  ότι η επαγγελματική εκπαίδευση υποβαθμίστηκε τα τελευταία 2,5  χρόνια, όπως φυσικά και τα ΕΠΑΛ. Και μόνο το γεγονός ότι από τις πρώτες πράξεις της Κυβέρνησης ήταν να καταργήσει τα διετή προγράμματα στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα για τους αποφοίτους των ΕΠΑΛ  δείχνει ακριβώς αυτή την αντίληψη. Η κατάργηση αυτή πλήττει και την περιφερειακή ανάπτυξη, διότι πχ. στα ΕΠΑΛ Ναυτικής Εκπαίδευσης στη Σύρο θα μπορούσαν οι απόφοιτοι να βοηθήσουν την τοπική οικονομία ή ακόμα και τον ναυπηγοεπισκευαστικό τομέα στο νησί.

 

Αναφερόμενος ειδικότερα στο θέμα της επαγγελματικής εκπαίδευσης στον τουρισμό, ο Νίκος Συρμαλένιος τόνισε ότι από τις Σχολές που το Υπουργείο Τουρισμού έχει εντάξει και προωθήσει απουσιάζουν οι Κυκλάδες, παρότι αποτελούν έναν πάρα πολύ σημαντικό τουριστικό προορισμό με ιδιαίτερη περιφερειακή διάσταση και διασπορά των εργαζομένων. Ζήτησε να ενταχθούν στο προσεχές μέλλον και τα νησιά των Κυκλάδων στην κατάρτιση στον τουριστικό τομέα.

 

Ακολουθεί η πλήρης ομιλία του Νίκου Συρμαλένιου:

 

«Το θέμα  της κατάρτισης και επαγγελματικής εκπαίδευσης είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, έχει πάρα πολλές διαστάσεις και, βεβαίως, πήρε μεγάλη έκταση με τις δύο συνεδριάσεις και θα μπορούσαμε να κάνουμε και άλλες συνεδριάσεις ακόμα, όμως θα ήταν καλό εκτός από τους εκπροσώπους της κυβέρνησης να καλούσαμε και εκπροσώπους των κοινωνικών φορέων που σχετίζονται με αυτό το θέμα. Θα έλεγα, ότι αυτό είναι ένας μπούσουλας για την επόμενη θεματολογία μας που έχουμε σαν Επιτροπή Περιφερειών μιας και ο ρόλος της Επιτροπής δεν είναι αποφασιστικός, είναι γνωμοδοτικός, όμως η διαβούλευση και με τους κοινωνικούς φορείς είναι πάρα πολύ σημαντική για να βγουν όσο γίνεται τα καλύτερα συμπεράσματα.

Μεγάλη παράλειψη θα έλεγα στην Επιτροπή είναι η απουσία εκπροσώπων του Υπουργείου Τουρισμού και βεβαίως των αντίστοιχων, όπως πρότεινα εγώ, κοινωνικών φορέων, διότι το θέμα της κατάρτισης, πέρα από αυτά που ειπώθηκαν έμμεσα και από τον Πρόεδρο του ΟΑΕΔ και από την κυρία εκπρόσωπο του ΕΟΠΠΕΠ, επανέφερε κάπως τη λέξη «τουρισμός». Ουσιαστικά από τη στιγμή που θεωρούμε, ότι ο τουρισμός είναι ένας στρατηγικός πυλώνας για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας υπάρχει ένα θέμα, γιατί δεν συμμετέχουν.

Θα έλεγα δε εγώ ειδικότερα, ότι από τις Σχολές που το Υπουργείο Τουρισμού έχει εντάξει και προωθήσει απουσιάζουν τελείως η δική μου περιοχή οι Κυκλάδες, εφόσον η κατάρτιση γίνεται μόνο σε εγκαταστάσεις του Υπουργείου Τουρισμού που δεν έχουν οι Κυκλάδες. Κατά συνέπεια, εγώ θα έλεγα ότι από τη στιγμή που οι Κυκλάδες αποτελούν έναν πάρα πολύ σημαντικό τουριστικό προορισμό με ιδιαίτερη περιφερειακή διάσταση και διασπορά των εργαζομένων, θα πρέπει σε μελλοντικό προγραμματισμό άμεσο όμως να ενταχθούν και οι περιοχές των Κυκλάδων στην κατάρτιση στον τουριστικό τομέα.

Τώρα η διαπίστωση που γίνεται, ότι είμαστε στο θέμα της κατάρτισης στις τελευταίες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από όσους μίλησαν και την προηγούμενη φορά και σήμερα είναι μια πραγματική διαπίστωση και η απαίτηση για εξειδικευμένο ανθρώπινο εργατικό δυναμικό είναι προφανές ότι είναι απαίτηση, η οποία όμως πρέπει να συμβαδίζει με ένα γενικότερο σχεδιασμό για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο.

Έχουμε βιώσει τις προηγούμενες δεκαετίες ένα συγκεκριμένο παραγωγικό μοντέλο το οποίο τελικά κατέληξε στα βράχια το 2010. Εάν επαναλάβουμε αυτή τη λογική αυτού του παραγωγικού μοντέλου θα ξαναβρεθούμε πάλι σε αυτή τη δυσχερή θέση από την οποία φτύσαμε αίμα και, κυρίως, ο ελληνικός λαός για να βγούμε από αυτή την κατάσταση και να μπούμε σε μια νέα πορεία, ανεξάρτητα βέβαια από το θέμα της πανδημίας το οποίο είναι δυστυχώς ένα μεγάλο πρόβλημα και ένα τεράστιο ζήτημα στο οποίο δεν θα αναφερθώ  εγώ τουλάχιστον σήμερα.

Το θέμα, λοιπόν, της κατάρτισης και της επαγγελματικής εκπαίδευσης δεν είναι ποσοτικό και δεν πρέπει να συμβαδίζει αποκλειστικά με τις ανάγκες των μεγάλων επενδύσεων.

Στα χρηματοδοτικά εργαλεία έχει καταγραφεί ότι από το ΕΣΠΑ θα δοθούν 4,5, περίπου, δις στο Πρόγραμμα «Ανθρώπινο δυναμικό και κοινωνική συνοχή». Πόσα από αυτά τα κονδύλια θα είναι, όμως, για την κατάρτιση;

Όταν λέμε «ανθρώπινο δυναμικό και κοινωνική συνοχή» είναι ένα πολύ ευρύτερο θέμα. Επομένως, είναι ένα μικρό μέρος από τα 4,1 δις. Βεβαίως, στο Ταμείο Ανάκαμψης αναφέρεται ένας προϋπολογισμός της τάξης του 1,4 δις κ.λπ. που θα πάει στο σύστημα αναβάθμισης δεξιοτήτων.

 

Ομολογείτε, βέβαια, ότι τα κριτήρια επεξεργασίας του ΕΣΠΑ προς αυτήν την κατεύθυνση ενσωματώνουν τις προτεραιότητες της «Έκθεσης Πισσαρίδη». Αυτό ανοίγει μια μεγάλη συζήτηση, όπου σε αυτή τη συζήτηση για την «Έκθεση Πισσαρίδη» ξετυλίγονται οι δύο διαμετρικά αντίθετες στρατηγικές της Κυβέρνησης της Ν.Δ. από τη δική μας στρατηγική της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Αντίθετες στρατηγικές για την οικονομία, την εργασία και το κοινωνικό κράτος και σε αυτήν τη διάσταση εντάσσεται και το ζήτημα της κατάρτισης και εκπαίδευσης των εργαζομένων.

Είναι σαφές, ότι γι΄ αυτό εγκαταλείφθηκε και το Εθνικό Σχέδιο Κατάρτισης που επεξεργαστήκαμε ως Κυβέρνηση το 2016 και με την εκλογή της δικής σας Κυβέρνησης σταμάτησε αυτός ο σχεδιασμός.

Από τη μία πλευρά, λοιπόν, υπάρχει η αντίληψη της κατάρτισης αποκλειστικά με όρους εξυπηρέτησης της αγοράς και των αναγκών των μεγάλων επιχειρήσεων. Αυτό φάνηκε και σε κατάρτιση που απαίτησε  γερμανική εταιρεία σε δημόσιο Ι.Ε.Κ., δηλαδή να καταρτιστούν τα δικά της στελέχη. Και από την άλλη πλευρά, βεβαίως, η αντίληψη που εντάσσει την κατάρτιση και εκπαίδευση στη λογική της βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης με ότι αυτό συνεπάγεται.

Ειπώθηκε από τον Διοικητή του ΟΑΕΔ, στην προηγούμενη Συνεδρίαση, ότι παρατηρήθηκε φέτος στα 30 Ι.Ε.Κ.  που λειτουργεί ο ΟΑΕΔ έχουμε μεγάλη αύξηση των εγγραφών. Πώς να μην έχουμε μεγάλη ζήτηση, όταν έμειναν απ΄έξω από τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα περίπου 30 με 40.000 νέα παιδιά. Προφανώς, οδηγήθηκε ένα μέρος αυτών στην ζήτηση μέσω των Ι.Ε.Κ., του ΟΑΕΔ.

Από την άλλη, το σημαντικό έργο που έχει επιτελέσει ο ΟΑΕΔ όλα αυτά τα χρόνια εκτιμούμε ότι θα υποστεί σοβαρό πλήγμα με τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων, που αυτό αντανακλάται και στη μεγάλη μείωση των εσόδων του ΟΑΕΔ.

Επίσης, αναφερθήκατε στο νόμο 4763, του 2020, ως το αντίδοτο της κακής κατάστασης της κατάρτισης. Όμως, κατά τη γνώμη μας, η επαγγελματική εκπαίδευση υποβαθμίστηκε αυτά τα χρόνια, τα τελευταία 2,5  χρόνια, όπως φυσικά και τα ΕΠΑΛ.

Και μόνο το γεγονός ότι από τις πρώτες πράξεις της Κυβέρνησης ήταν να καταργήσει τα διετή προγράμματα στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα για τους αποφοίτους των ΕΠΑΛ  δείχνει ακριβώς αυτή την αντίληψη. Και θέλω να σας πω ότι η κατάργηση αυτή πλήττει και την περιφερειακή ανάπτυξη, διότι ΕΠΑΛ όπως π.χ. στη Σύρο που έχουμε τα ΕΠΑΛ ναυτικής εκπαίδευσης θα μπορούσαν αυτοί οι απόφοιτοι να βοηθήσουν την τοπική οικονομία ακόμα και στον ναυπηγοεπισκευαστικό τομέα, που όπως ξέρετε υπάρχει με το νεώριο στη Σύρο.

Κλείνοντας, για να μην καταχραστώ άλλο το χρόνο κ. Πρόεδρε θα ήθελα να σας αναφέρω ότι έχουμε καταθέσει μόλις προχθές 54 Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία μία ερώτηση στη Βουλή με τίτλο: «H κυβέρνηση διαλύει τον πολύπαθο τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και τον οδηγεί σε πλήρη υποταγή στις στενές ανάγκες συγκεκριμένων επιχειρήσεων»

Και μια και μιλήσατε για διαφάνεια, θα θυμίσω μόνο την περίοδο στην περίπτωση του «Σκόιλ Ελικικού», με την κατάρτιση των ελευθέρων επαγγελματιών που εκτός από το σκάνδαλο οδηγήθηκε σε μια πολύ μεγάλη αποτυχία».

 

Για να δείτε το βίντεο της ομιλίας του Νίκου Συρμαλένιου, κάντε κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο:

 

https://youtu.be/f3GdjEitwt0